Wymogi dotyczące materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością

Wymogi UE: Rozporządzenie UE (WE) nr 1935/2004 („Rozporządzenie UE w sprawie produktów przeznaczonych do kontaktu z żywnością”) określa ogólne wymogi, które muszą spełniać wszystkie sprzedawane w UE materiały, które mają kontakt z żywnością. Oddzielne ustawodawstwo UE, takie jak rozporządzenie (UE) nr 10/2011 w sprawie materiałów z tworzyw sztucznych lub dyrektywa nr 84/500/EWG w sprawie ceramiki, określa dodatkowe wymogi dotyczące konkretnych materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Jeżeli szczegółowe przepisy UE dotyczące tych materiałów nie istnieją, mogą istnieć uzupełniające przepisy krajowe państw członkowskich. Rozporządzenie UE w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością należy stosować w połączeniu z rozporządzeniem (WE) nr 2023/2006 w sprawie dobrej praktyki produkcyjnej (rozporządzenie GMP), które określa ogólne i szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia GMP podczas wytwarzania materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Jeśli sprzedajesz materiały przeznaczone do kontaktu z żywnością objęte Rozporządzeniem UE w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, musisz upewnić się, że są one zgodne z rozporządzeniem GMP, jak również z wszelkimi innymi wymogami dotyczącymi materiałów, takich jak ceramika, folia z regenerowanej celulozy, metal lub tworzywa sztuczne.

Jeśli sprzedajesz materiały przeznaczone do kontaktu z żywnością w UE, spełnienie wymogów UE jest Twoim obowiązkiem. Musisz również przestrzegać wszelkich przepisów ustawowych i wykonawczych, które obowiązują w państwach członkowskich i uzupełniają Rozporządzenie UE w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, oraz innych wymogów krajowych w krajach, w których sprzedajesz te produkty.

Dalsze informacje na temat wymogów UEznajdują się poniżej.

Wymogi Wielkiej Brytanii: Do końca trwania okresu przejściowego Brexitu (31 grudnia 2020 r.) rozporządzenie UE w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością określa ogólne wymogi, które muszą spełniać wszystkie materiały przeznaczone do kontaktu z żywnością sprzedawane w Wielkiej Brytanii. Oddzielne ustawodawstwo UE, takie jak rozporządzenie (UE) nr 10/2011 w sprawie materiałów z tworzyw sztucznych lub dyrektywa nr 84/500/EWG w sprawie ceramiki, określa dodatkowe wymogi dotyczące konkretnych materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Jeżeli szczegółowe przepisy UE dotyczące tych materiałów nie istnieją, w Wielkiej Brytanii mogą istnieć przepisy uzupełniające. Rozporządzenie UE w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością należy stosować w połączeniu z rozporządzeniem (WE) nr 2023/2006 w sprawie dobrej praktyki produkcyjnej (rozporządzenie GMP), które określa ogólne i szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia GMP podczas wytwarzania materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Po zakończeniu okresu przejściowego Brexitu (31 grudnia 2020 r.), zgodnie z Rozporządzeniami w sprawie materiałów i artykułów mających kontakt z żywnością (Poprawka) (Wyjście z UE) nr 2019/704 („Rozporządzenie Wielkiej Brytanii w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością”), do wszystkich materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością będzie miała zastosowanie zmieniona wersja rozporządzenia (WE) nr 1935/2004 i rozporządzenia (UE) nr 10/2011. Inne zasady obowiązują w zależności od tego, czy kraj, w którym sprzedajesz, to:

1. Wielka Brytania (Anglia, Szkocja i Walia);
2. Irlandia Północna

Poniżej przedstawiamy istotne zmiany w wymogach w Wielkiej Brytanii, które zaczną obowiązywać po okresie przejściowym Brexitu.

Jeśli sprzedajesz materiały przeznaczone do kontaktu z żywnością w Wielkiej Brytanii, przestrzeganie zgodności z wymogami obowiązującymi w Wielkiej Brytanii jest Twoim obowiązkiem. Jeśli sprzedajesz takie produkty również na stronach internetowych Amazon w UE, musisz też przestrzegać rozporządzenia UE w sprawie produktów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz innych krajowych wymogów w krajach, w których sprzedajesz te produkty.

Więcej informacji na temat wymogów w Wielkiej Brytanii znajduje się poniżej.

Materiał ten służy celom informacyjnym i nie należy go traktować jako alternatywy dla porad prawnych. Zachęcamy do skonsultowania się z radcą prawnym w sprawie wszelkich wątpliwości dotyczących przepisów ustawowych i wykonawczych związanych z Twoim produktem. Materiał ten odzwierciedla jedynie sytuację w dniu jego zapisania, a wymogi w UE i Wielkiej Brytanii mogą ulec zmianie, zwłaszcza w świetle rozwijającej się sytuacji z Brexitem. Aby dowiedzieć się więcej o zmianach, które mogą Cię dotyczyć po zakończeniu okresu przejściowego, należy zapoznać się z aktualnymi wytycznymi Wielkiej Brytanii dotyczącymi Brexitu.

Do jakich produktów stosuje się wymogi UE dotyczące materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością?

Rozporządzenie dotyczące materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością ma zastosowanie do materiałów i artykułów, w tym do aktywnych i inteligentnych materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, które:

• są przeznaczone są do kontaktu z żywnością;
• mają już kontakt z żywnością i były przeznaczone do tego celu;
• można racjonalnie oczekiwać, że będą miały kontakt z żywnością lub będą przenosić składniki do żywności w normalnych lub przewidywalnych warunkach stosowania;

Jakie są kluczowe obowiązki wynikające z wymogów UE dotyczących materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością?

Skład

Materiały i artykuły przeznaczone do kontaktu z żywnością muszą być wytwarzane zgodnie z dobrą praktyką produkcji, tak aby w normalnych lub przewidywalnych warunkach stosowania nie przenosiły ani nie uwalniały swoich składników do żywności na poziomie szkodliwym dla zdrowia ludzkiego lub zmieniały skład żywności, smak lub zapach w niedopuszczalny sposób.

Załącznik 1 do Rozporządzenia UE w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością zawiera również wykaz 17 grup materiałów i artykułów, w odniesieniu do których należy zastosować szczególne środki. Te szczególne środki mogą obejmować:

• wykazy substancji dopuszczonych do stosowania w produkcji materiałów i artykułów;
• wykazy dopuszczonych substancji zawartych w aktywnych lub inteligentnych materiałach i artykułach przeznaczonych do kontaktu z żywnością lub wykazy aktywnych lub inteligentnych artykułów i materiałów oraz, w razie potrzeby, specjalnych warunków stosowania tych substancji i/lub materiałów i artykułów, w których są one zawarte.

W UE istnieją szczególne środki mające zastosowanie do materiałów, w tym:

• Rozporządzenie (UE) nr 10/2011 w sprawie materiałów z tworzyw sztucznych
• Rozporządzenie (WE) nr 450/2009 w sprawie materiałów aktywnych i inteligentnych
• Rozporządzenie (WE) nr 282/2008 w sprawie materiałów z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu
• Dyrektywa nr 84/500/EWG w sprawie ceramiki
• Dyrektywa nr 2007/42/WE w sprawie folii z regenerowanej celulozy

W UE istnieją szczególne środki mające zastosowanie do substancji, w tym:

• Rozporządzenie nr 1895/2005/WE - ograniczające stosowanie niektórych pochodnych żywicy epoksydowej w materiałach przeznaczonych do kontaktu z żywnością
• Dyrektywa nr 93/11/EWG – uwalnianie N-nitrozoamin i substancji zdolnych do uwalniania N-nitrozoamin ze smoczków do karmienia niemowląt i smoczków do uspokajania wykonanych z kauczuku naturalnego
• Rozporządzenie UE nr 284/2011 dotyczące przyrządów kuchennych wykonanych z melaminy lub poliamidu pochodzących lub wysyłanych z Chin lub Hongkongu

Żadne aktywne materiały i artykuły nie mogą powodować zmian w składzie, smaku lub zapachu żywności, na przykład poprzez maskowanie psucia się żywności, co mogłoby wprowadzać konsumentów w błąd. Inteligentne materiały i artykuły nie mogą dostarczać informacji o stanie żywności, które mogłaby wprowadzić konsumentów w błąd.

Dokumentacja

Materiałom przeznaczonym do kontaktu z żywnością, w odniesieniu do których istnieją szczególne wymogi, musi towarzyszyć deklaracja zgodności. Te szczególne wymogi są obecnie objęte następującymi przepisami:

• Rozporządzenie (UE) nr 10/2011 w sprawie materiałów z tworzyw sztucznych
• Rozporządzenie (WE) nr 450/2009 w sprawie materiałów aktywnych i inteligentnych
• Rozporządzenie (WE) nr 282/2008 w sprawie materiałów z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu
• Dyrektywa nr 84/500/EWG w sprawie ceramiki
• Dyrektywa nr 2007/42/WE w sprawie folii z regenerowanej celulozy

Środki krajowe mogą również wymagać, by dodatkowe materiały przeznaczone do kontaktu z żywnością spełniały warunki deklaracji zgodności.

Etykietowanie i informacje

Etykietowanie, reklama i prezentacja materiałów lub artykułów nie mogą wprowadzać konsumentów w błąd.

• Aktywne i inteligentne materiały i artykuły muszą być odpowiednio etykietowane, tak aby wskazywały, że są materiałami lub artykułami aktywnymi i/lub inteligentnymi.
• Aktywne i inteligentne materiały i artykuły, które miały już kontakt z żywnością, muszą być odpowiednio oznakowane, tak aby konsumenci mogli zidentyfikować części niejadalne.

Materiałom i artykułom, które nie mają jeszcze kontaktu z żywnością, gdy są oferowane do dostawy lub na sprzedaż, powinny towarzyszyć następujące informacje. Mogą one znajdować się na materiałach/artykułach, na ich opakowaniu lub na etykietach umieszczonych na materiałach lub na ich opakowaniu:

• Wyrażenie „przeznaczone do kontaktu z żywnością”, szczególne wskazanie ich zastosowania (np. butelka do wina) lub symbol znajdujący się w załączniku II do rozporządzenia UE w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością , chyba że takie przeznaczenie do kontaktu z żywnością wyraźnie wynika z charakterystyki
• Wszelkie specjalne instrukcje, których należy przestrzegać w celu bezpiecznego i właściwego użytkowania
• Nazwa lub nazwa handlowa oraz, w każdym przypadku, adres lub siedziba statutową producenta, przetwórcy lub sprzedawcy odpowiedzialnego za sprzedaż materiału lub artykułu w UE, który ma siedzibę na terytorium UE
• Odpowiednie etykietowanie w celu zapewnienia możliwości zidentyfikowania materiału lub artykułu.
• W przypadku materiałów i artykułów aktywnych:
  • Informacje o dozwolonym wykorzystaniu lub zastosowaniu.
  • Inne istotne informacje (na przykład: nazwa i ilość substancji uwalnianych przez składnik aktywny). Celem takich informacji jest umożliwienie podmiotom działającym na rynku spożywczym, które wykorzystują te materiały i artykuły, przestrzegania wszelkich innych odpowiednich przepisów UE lub w przypadku ich braku, przepisów krajowych mających zastosowanie do żywności, w tym przepisów dotyczących etykietowania żywności.

Informacje te muszą być wyraźnie widoczne, czytelne i trwałe, a w przypadku wymogów 1, 2 i 5, muszą być zapisane w języku łatwo zrozumiałym, określonym przez państwa członkowskie, np. w urzędowym języku danego kraju.

Identyfikowalność

Materiały i artykuły sprzedawane w UE powinny być możliwe do zidentyfikowania za pomocą odpowiedniego systemu umożliwiającego identyfikację poprzez etykietowanie lub odpowiedni dokument albo informacje.

Podmioty są zobowiązane do posiadania systemów i procedur umożliwiających identyfikację przedsiębiorstw, od których otrzymano lub do których dostarczono materiały, artykuły, substancje lub produkty objęte wymogami UE dotyczącymi materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Czy istnieją inne obowiązki?

Producenci i dystrybutorzy będą również mieli obowiązki wynikające z dyrektywy w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów (GPSD). Zapoznaj się z informacjami na temat ogólnego bezpieczeństwa produktów dostępnymi na tej stronie.

Dodatkowe informacje

Zachęcamy do odwiedzenia strony internetowej Komisji Europejskiej, aby uzyskać więcej informacji na temat wymogów UE dotyczących materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością w UE:

• https://ec.europa.eu/food/safety/chemical_safety/food_contact_materials_en
• https://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/food-contact-materials

Gdzie obowiązują wymogi Wielkiej Brytanii dotyczące materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością?

Rozporządzenie Wielkiej Brytanii w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością ma zastosowanie do wszystkich produktów sprzedawanych w Wielkiej Brytanii, przy czym przepisy te mają różne zastosowanie w Wielkiej Brytanii (Anglii, Szkocji i Walii, GB) i Irlandii Północnej. Możesz przeczytać więcej o sytuacji w Irlandii Północnej (NI) poniżej.

Do jakich produktów mają zastosowanie wymogi Wielkiej Brytanii dotyczące materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością?

Rozporządzenie dotyczące materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością ma zastosowanie do materiałów i artykułów, w tym do aktywnych i inteligentnych materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, które:

• są przeznaczone są do kontaktu z żywnością;
• mają już kontakt z żywnością i były przeznaczone do tego celu;
• można racjonalnie oczekiwać, że będą miały kontakt z żywnością lub będą przenosić składniki do żywności w normalnych lub przewidywalnych warunkach stosowania.

Przykłady obejmują opakowania i pojemniki, wyposażenie kuchenne, sztućce, naczynia i ekspresy do kawy.

Istnieją pewne wyjątki, w tym antyki, materiały pokrywające lub powlekające (na przykład: materiały pokrywające skórkę sera, przetworzone produkty mięsne lub owoce, które stanowią część żywności i mogą być spożywane z tą żywnością) oraz stacjonarne publiczne lub prywatne urządzenia zaopatrujące w wodę.

Jakie są kluczowe obowiązki wynikające z wymogów Wielkiej Brytanii dotyczących materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością?

Skład

Materiały i artykuły przeznaczone do kontaktu z żywnością muszą być wytwarzane zgodnie z dobrą praktyką produkcji, tak aby w normalnych lub przewidywalnych warunkach stosowania nie przenosiły ani nie uwalniały swoich składników do żywności na poziomie szkodliwym dla zdrowia ludzkiego lub zmieniały skład żywności, smak lub zapach w niedopuszczalny sposób.

Załącznik 1 do Rozporządzenia Wielkiej Brytanii w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością zawiera również wykaz 17 grup materiałów i artykułów, w odniesieniu do których należy zastosować szczególne środki. Te szczególne środki mogą obejmować:

• wykazy substancji dopuszczonych do stosowania w produkcji materiałów i artykułów;
• wykazy dopuszczonych substancji zawartych w aktywnych lub inteligentnych materiałach i artykułach przeznaczonych do kontaktu z żywnością lub wykazy aktywnych lub inteligentnych artykułów i materiałów oraz, w razie potrzeby, specjalnych warunków stosowania tych substancji i/lub materiałów i artykułów, w których są one zawarte.

Materiały, artykuły i substancje objęte szczególnymi środkami obejmują materiały znajdujące się w poniższej tabeli:

Żadne aktywne materiały i artykuły nie mogą powodować zmian w składzie, smaku lub zapachu żywności, na przykład poprzez maskowanie psucia się żywności, co mogłoby wprowadzać konsumentów w błąd. Inteligentne materiały i artykuły nie mogą dostarczać informacji o stanie żywności, które mogłaby wprowadzić konsumentów w błąd.

Dokumentacja

Materiałom przeznaczonym do kontaktu z żywnością, w odniesieniu do których istnieją szczególne wymogi, musi towarzyszyć deklaracja zgodności. Te szczególne wymogi są aktualnie określone w aktach prawnych dotyczących materiałów aktywnych i inteligentnych, materiałów z tworzyw sztucznych, tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu, materiałów ceramicznych i folii z regenerowanej celulozy, jak przedstawiono w powyższej tabeli.

Etykietowanie

Etykietowanie, reklama i prezentacja materiałów lub artykułów nie mogą wprowadzać konsumentów w błąd.

• Aktywne i inteligentne materiały i artykuły muszą być odpowiednio etykietowane, tak aby wskazywały, że są materiałami lub artykułami aktywnymi i/lub inteligentnymi.
• Aktywne i inteligentne materiały i artykuły, które miały już kontakt z żywnością, muszą być odpowiednio oznakowane, tak aby konsumenci mogli zidentyfikować części niejadalne.

Materiałom i artykułom, które nie mają jeszcze kontaktu z żywnością, gdy są oferowane do dostawy lub na sprzedaż, powinny towarzyszyć następujące informacje. Mogą one znajdować się na materiałach/artykułach, na ich opakowaniu lub na etykietach umieszczonych na materiałach lub na ich opakowaniu:

1. Wyrażenie „przeznaczone do kontaktu z żywnością”, szczególne wskazanie ich zastosowania (np. butelka do wina) lub symbol znajdujący się w załączniku II do rozporządzenia UE w sprawie materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością, chyba że takie przeznaczenie do kontaktu z żywnością wyraźnie wynika z charakterystyki.
2. Wszelkie specjalne instrukcje, których należy przestrzegać w celu bezpiecznego i właściwego użytkowania.
3. Nazwa lub nazwa handlowa oraz, w obydwu przypadkach, adres lub siedziba statutowa producenta, przetwórcy lub sprzedawcy odpowiedzialnego za sprzedaż materiału lub artykułu w Wielkiej Brytanii, który do końca okresu przejściowego Brexitu (31 grudnia 2020 r.) ma siedzibę w UE lub, po zakończeniu okresu przejściowego Brexitu, ma siedzibę w Wielkiej Brytanii.
4. Odpowiednie etykietowanie w celu zapewnienia możliwości zidentyfikowania materiału lub artykułu.
5. W przypadku materiałów i artykułów aktywnych:

• Informacje o dozwolonym wykorzystaniu lub zastosowaniu.
• Inne istotne informacje (na przykład: nazwa i ilość substancji uwalnianych przez składnik aktywny).

Celem takich informacji jest umożliwienie podmiotom działającym na rynku spożywczym, które wykorzystują te materiały i artykuły, przestrzegania następujących wymogów:

• wszelkich innych odpowiednich przepisów UE do końca okresu przejściowego Brexitu (31 grudnia 2020 r.);
• wszelkich zachowanych przepisów UE lub innego krajowego ustawodawstwa Wielkiej Brytanii po zakończeniu okresu przejściowego Brexitu (31 grudnia 2020 r.);
• wszelkich innych ustanowień prawnych, w tym przepisów dotyczących etykietowania żywności.

Informacje te muszą być wyraźnie widoczne, czytelne i trwałe, a w przypadku wymogów 1, 2 i 5, muszą być zapisane w języku łatwo zrozumiałym dla nabywców, którym w przypadku Wielkiej Brytanii będzie język angielski.

Identyfikowalność

Materiały i artykuły sprzedawane w Wielkiej Brytanii powinny być możliwe do zidentyfikowania za pomocą odpowiedniego systemu umożliwiającego identyfikację poprzez etykietowanie lub odpowiedni dokument albo informacje.

Podmioty są zobowiązane do posiadania systemów i procedur umożliwiających identyfikację przedsiębiorstw, od których otrzymano lub do których dostarczono materiały, artykuły, substancje lub produkty objęte wymogami Wielkiej Brytanii dotyczącymi materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.

Czy istnieją inne obowiązki?

Producenci i dystrybutorzy będą również mieli obowiązki wynikające z brytyjskich Rozporządzeń w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów 2005/1803 (GPSR). Należy zapoznać się z informacjami na temat rozporządzeń GPSR dostępnymi na tej stronie.

Irlandia Północna

Należy pamiętać, że w Irlandii Północnej od 1 stycznia 2021 r. obowiązują inne zasady wynikające z Protokołu w sprawie Irlandii Północnej. W szczególności:

• Należy upewnić się, że produkty spełniają wymogi UE.
• Jeśli posiadasz siedzibę w UE lub Irlandii Północnej i sprzedajesz do Irlandii Północnej produkty z kraju spoza UE i Irlandii Północnej (w tym z Wielkiej Brytanii), jesteś podmiotem odpowiedzialnym za wprowadzenie ich do obrotu. Na produktach sprzedawanych w Irlandii Północnej należy podać szczegółowe dane podmiotu gospodarczego mającego siedzibę w UE lub Irlandii Północnej, który jest odpowiedzialny za wprowadzanie produktów do obrotu.

BREXIT: Wytyczne rządu Wielkiej Brytanii

Rząd Wielkiej Brytanii opublikował wytyczne dotyczące sprzedaży produktów w Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej po Brexicie. Niniejsze wytyczne zawierają informacje dla producentów i dystrybutorów dotyczące wymogów zgodności od 1 stycznia 2021 r., w tym:

• czy Twoje obowiązki prawne ulegną zmianie w wyniku Brexitu;
• czy konieczne jest dostarczenie informacji o importerze do Wielkiej Brytanii oraz o metodach wykonywania (w tym uzgodnień przejściowych do końca 2022 r.);
• jakie dokumenty są wymagane, aby wykazać, że produkty zostały umieszczone w Wielkiej Brytanii lub UE przed końcem okresu przejściowego;
• szczególne zasady dotyczące sprzedaży produktów w Irlandii Północnej.

Zachęcamy do zapoznania się z tymi wytycznymi (załączonymi poniżej) oraz z wszelkimi innymi konkretnymi wytycznymi rządu Wielkiej Brytanii, które mają zastosowanie do Twojego produktu. W razie pytań dotyczących tego, w jaki sposób przepisy ustawowe i wykonawcze mają zastosowanie do Twoich produktów od 1 stycznia 2021 r., należy skonsultować się z doradcą prawnym.

Wielka Brytania:

• Bezpieczeństwo produktów i metrologia w Wielkiej Brytanii od 1 stycznia 2021 r.
• Ogólne przepisy dotyczące bezpieczeństwa produktów – Wielka Brytania

Irlandia Północna:

• Bezpieczeństwo produktów i metrologia – Irlandia Północna
• Ogólne przepisy dotyczące bezpieczeństwa produktów - Irlandia Północna

Dodatkowe informacje

Zachęcamy do zapoznania się z poniższymi wytycznymi rządu Wielkiej Brytanii, aby uzyskać więcej informacji na temat wymogów Wielkiej Brytanii dotyczących materiałów przeznaczonych do kontaktu z żywnością: https://www.food.gov.uk/business-guidance/food-contact-materials

Zachęcamy również do odwiedzenia strony internetowej Business Companion, która zawiera wytyczne dotyczące zasad Wielkiej Brytanii odnośnie zgodności produktów: https://www.businesscompanion.info/en/quick-guides/food-and-drink/food-contact-materials